به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز، حجت‌الاسلام سید عباس مسعودی،مدیر کل تبلیغات اسلامی البرز در مراسم بازگشایی مدرسه صدرا کرج گفت:جذب دانش آموزان به ارزش ها و شعائر دینی ضروریست.

این مسئول فرهنگی، گفت:امروز دانش آموزان به‌عنوان نیروری بالقوه جامعه باید به دو بال علم و تقوا مجهز شوند تا بتوانند در آیند مدیران انقلابی برای جامعه اسلامی ما باشند.

وی اذعان کرد:تربیت روحی و فکری نسل جوان جامعه می تواند نیروی بانشاط و با تقوی را برای این نظام اسلامی پرورش دهد و دستیابی به این مهم یکی از وظایف مهم دستگاه ها و فعالان عرصه فرهنگ است.

وی بصیرت افزایی نسبت به مسائل فرهنگی و سیاسی را در ازدیاد قدرت دانش اموزان در تحلیل مسائل و برنامه های کشور و همچنین توطئه های دشمنان نظام و اسلام مهم و اساسی خاطر نشان کرد و گفت:تلاش می‌کنم تا با همکاری روحانیون و اساتید گفتمان دینی در این زمینه گام برداریم.

حجت‌الاسلام مسعودی،هدایت و جهت دهی فرهنگی به نسل جوان جامعه که همان دانش اموزان و دانشجویان هستند را در پرورش نیروی انسانی مومن و کارآمد مهم و اثرگذار خاطر نشان کرد.

محمد بن علی بن موسی مشهور به امام جواد و امام محمدِ تقی (۱۹۵-۲۲۰ق)، امام نهم شیعیان اثناعشری. کنیه او ابوجعفر ثانی است. او ۱۷ سال امامت کرد و در ۲۵ سالگی به شهادت رسید. در میان امامان شیعه، وی جوان‌ترین امام در هنگام شهادت بوده است.

سنّ کمِ او در هنگام شهادت پدر، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا(ع)، در امامت او تردید کنند؛ برخی، عبدالله بن موسی، را امام خواندند و برخی دیگر به واقفیه پیوستند، اما بیشتر آنان امامت محمد بن علی(ع) را پذیرفتند.

ارتباط امام جواد(ع) با شیعیان بیشتر از طریق وکلاء و نامه‌نگاری انجام می‌گرفت.

در دوره امامت جوادالائمه، فرقه‌های اهل حدیث، زیدیه، واقفیه و غلات فعالیت داشتند. وی شیعیان را از عقاید آنان آگاه می‌کرد و از نماز خواندن پشت سر آن‌ها نهی و غالیان را لعن می‌نمود.

مناظرات علمی جوادالأئمه(ع) با عالمان فرقه‌های اسلامی در مسائل کلامی همچون جایگاه شیخین و مسئله‌های فقهی مانند حکم قطع کردن دست دزد و احکام حج، از مناظرات معروف امامان معصوم است.

نسب، کنیه و لقب‌ها

محمد بن علی بن موسی بن جعفر، امام نهم شیعیان اثناعشری است که به جوادالائمه شهرت دارد. نسب او با شش واسطه به علی بن ابی‌طالب(ع) پیشوای اول شیعیان، می‌رسد. پدرش امام رضا(ع)، پیشوای هشتم شیعیان است.^[۱] مادر او کنیز بود و سَبیکَه نوبیه نام داشت.^{[۲] [یادداشت ۱]}

کُنیه وی ابوجعفر و ابوعلی است.^[۳] در منابع روایی، از وی با عنوان ابوجعفر ثانی یاد می‌شود.^[۴] تا با ابوجعفر اول (امام باقر(ع) اشتباه نشود.^[۵]

لقب وی جواد و ابن الرضا^[۶] است. القاب تقی، زکی، قانع، رضی، مختار، متوکل^[۷]،مرتضی و منتجب،^[۸] را نیز برای او برشمرده‌اند.

نسب، کنیه و لقب‌ها

محمد بن علی بن موسی بن جعفر، امام نهم شیعیان اثناعشری است که به جوادالائمه شهرت دارد. نسب او با شش واسطه به علی بن ابی‌طالب(ع) پیشوای اول شیعیان، می‌رسد. پدرش امام رضا(ع)، پیشوای هشتم شیعیان است.^[۱] مادر او کنیز بود و سَبیکَه نوبیه نام داشت.^{[۲] [یادداشت ۱]}

کُنیه وی ابوجعفر و ابوعلی است.^[۳] در منابع روایی، از وی با عنوان ابوجعفر ثانی یاد می‌شود.^[۴] تا با ابوجعفر اول (امام باقر(ع) اشتباه نشود.^[۵]

لقب وی جواد و ابن الرضا^[۶] است. القاب تقی، زکی، قانع، رضی، مختار، متوکل^[۷]،مرتضی و منتجب،^[۸] را نیز برای او برشمرده‌اند.

زندگی‌نامه

بر اساس گزارش مورخان، امام جواد(ع) در سال ۱۹۵ق در مدینه به دنیا آمد. اما درباره روز و ماه ولادت او اختلاف است. بیشتر منابع تولد او را در ماه رمضان دانسته‌اند.^[۱۷] برخی روز آن را ۱۵ رمضان^[۱۸] و برخی دیگر ۱۹ رمضان^[۱۹] گفته‌اند.^[۲۰] شیخ طوسی در مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد، تاریخ ولادت او را ۱۰ رجب ذکر کرده است.^[۲۱]

از برخی روایات برمی‌آید که قبل از تولد جواد الائمه، برخی از واقفیان می‌گفتند علی بن موسی نسلی از خود باقی نمی‌گذارد و با مرگ او سلسله امامت قطع می‌شود.^[۲۲] از این‌رو وقتی که جوادالأئمه به دنیا آمد، امام رضا(ع) او را مولودی بابرکت برای شیعیان توصیف کرد.^[۲۳] با این حال حتی پس از تولد او نیز، برخی از واقفیان، انتساب او به امام رضا(ع) را منکر شدند. آنان می‌گفتند جوادالأئمه از نظر چهره به پدرش شباهت ندارد، تا اینکه قیافه‌شناسان را حاضر کردند و آنان نسبت بین امام جواد و امام رضا را تأیید نمودند.^[۲۴]

درباره زندگی حضرت جواد(ع)، اطلاعات چندانی در منابع تاریخی نیامده است. دلیل آن را محدودیت‌های سیاسی حکومت عباسی، تقیه و عمر کوتاه او دانسته‌اند.^[۲۵] او در مدینه زندگی می‌کرد. بنا بر گزارش ابن بیهق، یک بار برای دیدار پدر به خراسان سفر کرد.^[۲۶] و پس از امامت نیز چندین بار از سوی خلفای عباسی به بغداد احضار شد.

ازدواج

مأمون عباسی در سال ۲۰۲ق^[۲۷] یا ۲۱۵ق^[۲۸] دختر خود ام فضل را به عقد امام جواد(ع) در آورد. برخی گفته‌اند: احتمالاً در دیداری که جوادالأئمه با پدر در طوس داشت،^[۲۹] مأمون، ام الفضل را به عقد او درآورد.^{[نیازمند منبع]} ابن کثیر بر این باور است که خطبه عقد او با دختر مأمون در زمان حیات علی بن موسی الرضا(ع) خوانده شد، اما ازدواج آنها در سال ۲۱۵ق. در تکریت بوده است.^[۳۰]

ازدواج جوادالأئمه با ام الفضل، به درخواست مأمون صورت گرفت.^[۳۱] مأمون هدف خود را این می‌دانست که پدر بزرگ کودکی از نسل پیامبر(ص) و امام علی(ع)باشد.^[۳۲] شیخ مفید در کتاب الارشاد آورده است، مأمون به دلیل شخصیت علمی محمد بن علی و شوق و شعفی که نسبت به او داشت، ام الفضل دختر خود را به ازدواج آن حضرت درآورد؛^[۳۳]،^[۳۴] اما برخی از پژوهشگران بر این باورند که این ازدواج با انگیزه و اهداف سیاسی انجام شده است از جمله اینکه مأمون می‌خواست از این راه، امام جواد و ارتباط او با شیعیان را کنترل کند.^[۳۵] یا خود را علاقمند به علویان نشان دهد و آنان را از قیام علیه خود باز دارد.^[۳۶] این ازدواج اعتراض برخی اطرافیان مأمون را در پی داشت زیرا بیم آن داشتند که خلافت از عباسیان به علویان منتقل شود.^[۳۷] امام جواد(ع) مهریه ام الفضل را معادل مهریه حضرت زهرا(س)(۵۰۰ درهم) تعیین کرد.^[۳۸]

همسر دیگر جوادالأئمه، سمانه مغربیه است^[۳۹] که کنیز بود و به دستور خود ایشان خریداری شد.^[۴۰] امام جواد، از ام فضل صاحب فرزندی نشد.^[۴۱] و همه فرزندان او از سمانه بودند.^[۴۲]

فرزندان

بنابر نقل شیخ مفید، امام جواد(ع) ۴ فرزند به نام‌های علی، موسی، فاطمه و امامه داشت.^[۴۳] برخی دختران امام را ۳ تن به نام‌های حکیمه، خدیجه و ام کلثوم می‌دانند.^[۴۴] در برخی از منابع متأخر از ام محمد و زینب نیز به عنوان دختران آن حضرت یاد شده است.^[۴۵]

امامت در کودکی و سرگردانی شیعیان

امام جواد در حدود ۸ سالگی، به امامت رسید.^[۵۸] به دلیل پایین بودن سن وی، شیعیان درباره امامت پس از امام رضا اختلاف پیدا کردند و برخی به دنبال عبدالله بن موسی رفتند، اما طولی نکشید او را شایسته امامت ندانستند و از او روگرداندند.^[۵۹] برخی به احمد بن موسی گرویدند و شماری نیز به واقفیه پیوستند.^[۶۰] با این حال، بیشتر اصحاب علی بن موسی الرضا(ع) به امامت فرزندش جواد معتقد شدند.^{[نیازمند منبع]} منابع علت این اختلاف را کودکی جوادالائمه دانسته‌اند. به گفته نوبختی علت پیدایش این اختلاف، آن بود که آنان بلوغ را از شرایط امامت می‌دانستند.^[۶۱] البته این مسئله در زمان حیات امام رضا(ع) نیز مطرح بود. حضرت رضا در واکنش به کسانی که خردسالی جوادالأئمه را مطرح می‌کردند به نبوت حضرت عیسی در کودکی استناد می‌کرد و می‌فرمود: «سن عیسی هنگامی که نبوت به وی عطا شد کمتر از سن فرزند من بوده است.»^[۶۲] اما این مسئله در زمان امامت جوادالائمه، به صورت جدی‌تر و به عنوان شبهه مطرح شد و سبب شد برخی از خواص اصحاب امام رضا مانند یونس بن عبدالرحمن نیز در امامت جواد الائمه تردید کنند. از این رو هنگامی که گروهی از بزرگان شیعیان مانند ریان بن صلت، صفوان بن یحیی، محمد بن حکیم و یونس بن عبدالرحمان در منزل عبدالرحمان بن حجاج گرد آمدند تا درباره پیشوای شیعیان پس از امام رضا گفتگو کنند. یونس بن عبدالرحمن به آنان گفت تا زمانی که این کودک(جوادالأئمه) بزرگ شود به چه کسی رجوع کنیم؟ و با واکنش تند ریان بن صلت مواجه شد. ریان گفت اگر این امامت این کودک از جانب خدا باشد اگر یک روز هم از عمر او گذشته باشد مانند کسی است که صد سال عمر کرده و اگر امامت او از جانب خدا نباشد اگر هزار سال هم داشته باشد مانند یکی از مردم عادی است.^[۶۳]

همچنین در پاسخ به کسانی که شبهه کودکی امام جواد را مطرح می‌کردند، به آیاتی از قرآن درباره نبوت حضرت یحیی در کودکی^[۶۴] و سخن گفتن حضرت عیسی^[۶۵] در گهواره استناد می‌شد.^[۶۶] خود او نیز در پاسخ به کسانی که مسئله سن او را مطرح می‌کردند، به جانشینی حضرت سلیمان به جای حضرت داود، در کودکی اشاره می‌کرد و می‌گفت: هنگامی که حضرت سلیمان کودکی بیش نبود و گوسفندان را به چرا می‌برد، حضرت داود او را جانشین خود کرد اما علمای بنی‌اسرائیل آن را انکار می‌کردند.^[۶۷]

پرسش‌های شیعیان و پاسخ‌های امام

با اینکه امام رضا(ع) در موارد متعددی به امامت جوادالائمه تصریح کرده بود^[۶۸] برخی از شیعیان برای اطمینان بیشتر، وی را با پرسش‌هایی می‌آزمودند.^[۶۹] این آزمایش در مورد ائمه دیگر نیز مطرح بود^[۷۰] اما با توجه به سن کمِ جوادالأئمه، درباره او ضرورت بیشتری داشت.^[۷۱] برخی از پژوهشگران بر این باورند این کار از سوی شیعیان به این دلیل صورت می‌گرفت که گاهی به دلایلی همچون تقیه و حفظ جان امام، بر چندین نفر وصیت می‌شد.^{[۷۲][یادداشت ۳]}

گزارش‌های مختلفی از پرسش‌های شیعیان و پاسخ‌های امام جواد در منابع روایی آمده است. پاسخ‌های ایشان سبب ترفیع جایگاه وی و پذیرش امامت او نزد شیعیان می‌شد.^{[نیازمند منبع]} البته پرسش‌های شیعیان مختص امام جواد نبود. آنان افراد دیگر را به همین شیوه می‌آزمودند.^[۷۳] بنابر برخی روایات، گروهی از شیعیان که از بغداد و شهرهای دیگر به حج آمده بودند برای دیدار جوادالأئمه به مدینه رفتند. آنان در مدینه با عبدالله بن موسی دیدار کردند و از او سؤالاتی پرسیدند، پاسخ‌های عبدالله آنان را قانع نکرد، شیعیان متحیر و نگران بودند تا آینکه با امام جواد(ع) دیدار کردند و با پاسخ‌های او قانع شدند.^[۷۴]

برخورد با فرقه‌های دیگر

از پرسش‌های شیعیان و پاسخ‌های امام جواد که در منابع شیعی نقل شده، به دست می‌آید که در دوره امامت او، فرقه‌های اهل حدیث، واقفیه، زیدیه و غلات فعالیت می‌کردند. اهل حدیث بر این باور بودند که خدا جسم است^{[نیازمند منبع]} امام جواد شیعیان را از نماز خواندن پشت سر کسانی که خدا را جسم می‌دانستند و نیز از پرداخت زکات به آنان نهی می‌کرد.^[۷۵] او در پاسخ به ابوهاشم جعفری که از تفسیر آیه «لا تُدْرِکهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ یدْرِک الْأَبْصار»^[۷۶] پرسیده بود، امکان دیدن خدا با چشم(عقیده مجسمه) را نفی کرد و فرمود: اوهام قلوب، دقیق‌تر از دید چشمان است. انسان می‌تواند چیزهایی را که ندیده‌ تصور کند اما نمی‌تواند آنها را ببیند. وقتی که اوهام قلوب نمی‌توانند خدا را درک کنند چگونه چشمان او را بینند و درک کنند؟^[۷۷]

روایاتی از اوی در مذمت واقفیان نقل شده است^[۷۸] او زیدیه و واقفیان را در ردیف نواصب قرار می‌داد.^[۷۹] و می‌گفت آیه «وجوهٌ یومئذٍ خاشعه، عاملهٌ ناصبه» درباره آنان نازل شده است.^[۸۰] او همچنین اصحاب خود را، از نماز خواندن پشت سر واقفیان نهی می‌کرد.^[۸۱]

امام جواد، غالیانی همچون ابوالخطاب و پیروان او را لعن می‌کرد. او همچنین کسانی که در لعن ابوالخطاب توقف یا تردید می‌کردند را نیز لعن می‌نمود.^[۸۲] جوادالائمه، افرادی همچون ابوالغمر، جعفر بن واقد و هاشم بن ابی‌هاشم را پیرو ابوالخطاب معرفی می‌کرد و می‌گفت آنان با نام ما(اهل بیت) از مردم بهره‌کشی می‌کنند.^[۸۳] بنابر روایتی که در رجال کشی آمده است او قتل دو تن از غلات به نام‌های ابوالمهری و ابن ابی‌رزقاء را جایز دانست و دلیل آن را نقش آنان در منحرف کردن شیعیان عنوان کرد.^[۸۴] گفته شده است امام در نامه‌هایی که برای وکلای خود می‌فرستاد شیعیان را از رفت و آمد با غالیان منع می‌کرد.^{[نیازمند منبع]}

همچنین جوادالأئمه خطاب به محمد بن سنان، ادعای مفوضه مبنی بر واگذاری خلق و تدبیر جهان به پیامبر(ص) و امامان را رد کرد. البته تفویض احکام ^{[یادداشت ۴]} را به عنوان عقیده‌ای درست معرفی نمود و آن را هم به مشیت الهی منتسب کرد و فرمود: این عقیده‌ای است که هر کس از آن جلوتر برود از اسلام خارج است و هر کس آن را نپذیرد (دینش) نابود می‌شود و هر کس آن را بپذیرد به حق پیوسته است.^[۸۵]

سیره

برخی از منابع، دلیل ملقب شدن پیشوای نهم شیعیان به جواد را، کثرت بخشش و احسان او به مردم دانسته‌اند.^[۸۶] بر پایه نامه‌ای که امام رضا(ع) از خراسان برای فرزندش جواد فرستاد، حضرت جواد از همان سال‌های اولیهٔ زندگی، به سخاوتمندی معروف و زبانزد بوده است. هنگامی که پدرش در خراسان بود، اصحاب، جواد را از درب فرعی خانه خارج می‌کردند تا با افراد کمتری مواجه شود که برای دریافت کمک گرد خانه‌اش تجمع می‌کردند. بر پایه این روایت، حضرت رضا نامه‌ای به جواد فرستاد و به او سفارش نمود تا به حرف کسانی که به او می‌گویند از درب اصلی رفت و آمد نکند، گوش ندهد. علی بن موسی الرضا(ع) در این نامه به پسرش سفارش کرده بود که: «هر وقت می‌خواهی از خانه خارج شوی، مقداری سکه طلا و نقره همراه داشته باش. هیچ‌کس از تو درخواستی نکند مگر اینکه چیزی به او بدهی. او همچنین سفارش بستگان نزدیک او مانند عموها، دایی‌ها، عمه‌ها و خاله‌ها را به صورت ویژه کرده بود.^[۸۷]

قرشی جوادالأئمه را عابدترین و خالص‌ترین مردم زمانه‌اش معرفی کرده است. او از کثرت نافله‌های وی سخن گفته است. به گفته قرشی حضرت جواد نافله‌ای به جای می‌آورد که در هر رکعت آن هر یک از سوره‌های حمد و توحید را ۷۰ بار می‌خواند.^[۸۸] همچنین بر پایه روایتی که سید ابن طاووس نقل کرده است هنگامی که ماه قمری فرا می‌رسید محمد بن علی دو رکعت نماز می‌گذارد که در رکعت اول پس از سوره حمد، ۳۰ مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم ۳۰ مرتبه سوره قدر را می‌خواند و سپس صدقه می‌داد.^[۸۹]

امام جواد، برتری انسان‌ها را به واسطه علم آنان می‌دانست نه به واسطه نسب و نژاد. از او نقل شده است که الشریف کل الشریف من شرفه علمه^[۹۰]؛‌ با شرافت‌ترین از همه شریف‌ها کسی است که شرفش به واسطه عملش باشد از این رو به طبقات پایین جامعه از جمله بردگان توجه داشت و با آنان نشست و برخاست می‌کرد. برخی از نویسندگان حدود ده تن از اصحاب آن حضرت را از بردگان بر شمرده‌اند.^[۹۱]

نقش انگشتری او، حَسْبِی اللَّهُ حَافِظِی بوده است.^[۹۲]

روایات و مناظرات

حدود ۲۵۰ حدیث از امام جواد نقل شده است.^[۹۳] این روایات در موضوعات فقهی، تفسیری و عقیدتی است. کم بودن روایات منقول از وی در مقایسه با برخی دیگر از امامان معصوم را به جهت تحت کنترل بودن و همچنین سن کم وی در زمان شهادت دانسته‌اند.^{[نیازمند منبع]} از معروف‌ترین سخنان وی، روایت «الْمُؤْمِنُ یحْتَاجُ إِلَی ثَلَاثِ خِصَالٍ تَوْفِیقٍ مِنَ اللَّهِ وَ وَاعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٍ مِمَّنْ ینْصَحُهُ.»^[۹۴]است که در آن مؤمن را نیازمند توفیق الهی، واعظ درونی و پذیرش خیرخواهی، دانسته است.

همچنین محمد تقی(ع) در دوران امامت خود چندین بار با برخی از فقیهان دربار عباسی مناظره کرد. گزارش‌های تاریخی حاکی از آن است که برخی از این مناظره‌ها به درخواست درباریان مأمون و معتصم و با هدف آزمایش پیشوای نهم شیعیان انجام می‌گرفته است و نتیجه آن باعث شگفتی و تحسین حاضران می‌شده است.^{[نیازمند منبع]} منابع ۹ مناظره و گفتگو از جوادالأئمه گزارش کرده‌اند که چهار مورد آنها با یحیی بن اکثم و یک مورد با احمد بن ابی‌داوود قاضی القضات‎های بغداد بوده است. همچنین گفتگوهایی از وی با عبدالله بن موسی، ابوهاشم جعفری، عبدالعظیم حسنی و معتصم نیز گزارش شده است. موضوع این گفتگوها مباحث فقهی مربوط به حج، طلاق، حد سرقت و مباحث کلامی همچون ویژگی یاران امام دوازدهم، فضایل شیخین و اسماء صفات خدا بوده است.^{[نیازمند منبع]}

مناظره در مجلس مأمون

از مناظرات مهم امام محمد تقی(ع) که در زمان مأمون عباسی در بغداد صورت گرفت، مناظره با یحیی بن اکثم، فقیه دربار عباسی، بود. بنابر برخی منابع شیعه، علت وقوع این مناظره، اعتراض سران عباسی به پیشنهاد ازدواج او با ام الفضل از سوی مأمون بود. مأمون برای اثبات درستی تصمیم خویش، به آنان پیشنهاد کرد تا جوادالأئمه(ع) را بیازمایند. آنان پذیرفتند و برای آزمودن آن حضرت، جلسه مناظره‌ای ترتیب دادند.

یحیی در مناظره، نخست مسئله‌ای فقهی درباره شخص مُحرمی که حیوانی را شکار کرده مطرح ساخت. امام جواد، با مطرح کردن وجوه گوناگون برای مسئله،^{[یادداشت ۵]} از یحیی بن اکثم پرسید منظور وی کدام وجه است. یحیی بن اکثم در جواب درماند. سپس خود امام جواد، مسئله را با صورت‌های مختلف آن پاسخ گفت. درباریان و علمای عباسی پس از شنیدن جواب امام، بر تبحر او در فقه اعتراف کردند. گفته‌اند که مأمون پس از مناظره گفت: خدای را بر این نعمت سپاسگزارم که آنچه من اندیشیده بودم، همان شد.^[۹۵]

مناظره درباره خلفا

به نقل منابع روایی شیعه، محمد تقی(ع) در مجلسی با حضور مأمون و شماری از فقها و درباریان، با یحیی بن اکثم درباره فضایل ابوبکر و عمر مناظره کرد. یحیی خطاب به او گفت: جبرئیل از طرف خدا به رسولش گفت: از ابوبکر سؤال کن، آیا او از من راضی است؟ من که از او راضی هستم، امام پاسخ داد: من منکر فضایل ابوبکر نیستم اما کسی که این روایت را نقل کرده باید به احادیث دیگری که از پیامبر(ص) وارد شده توجه کند وآن اینکه پیامبر فرمود: هنگامی که حدیثی از طرف من به شما می‌رسد آن را بر کتاب خدا و سنت من عرضه کنید اگر موافق با آن بود بپذیرید و اگر نبود قبول نکنید زیرا دروغ‌گویان و جعل‌کنندگان حدیث زیاد خواهند شد، سپس امام فرمود: این حدیث با قرآن موافقت ندارد زیرا خداوند در قرآن می‌فرماید نحن اقرب الیه من حبل الورید؛ ما از رگ گردن به شما نزدیکتریم، آیا خداوند از راضی بودن یا نبودن ابوبکر آگاهی نداشت که از او می‌پرسد؟^[۹۶]

پس از آن یحیی درباره این روایت سؤال کرد: "مَثَل ابوبکر و عمر در زمین همانند جبرئیل و میکائیل در آسمان است، جوادالأئمه در جواب فرمود: محتوای این روایت درست نیست زیرا جبرئیل و میکائیل همواره بندگی خدا را کرده و لحظه‌ای مرتکب گناه نشده‌اند در حالی که ابوبکر و عمر پیش از آنکه اسلام بیاورند، سال‌های طولانی مُشرک بوده‌اند.^[۹۷]

قطع دست دزد

در زمان سکونت جوادالأئمه(ع) در بغداد درباره اینکه دست دزد از کجا باید قطع شود بین فقهای درباری اختلافی پیش آمد؛ برخی می‌گفتند از مچ باید قطع گردد و برخی دیگر قطع آن را از آرنج می‌دانستند. معتصم از امام جواد خواست تا نظر خود را بیان کند. جوادالأئمه از معتصم خواست او را از پاسخ معاف دارد اما خلیفه اصرار کرد و او گفت: فقط انگشتان دزد قطع می‌شود و بقیه دست باقی می‌ماند. وی دلیل خود را آیه وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً (ترجمه: و مساجد ویژه خداست، پس هیچ کس را با خدا مخوانید.)^{[ ۷۲–۱۸]} عنوان کرد. معتصم جواب امام را پسندید و دستور داد تا انگشتان دزد را قطع کنند.^[۹۸] برخی بر این باورند این حادثه سبب ترویج جایگاه امامت در بین مردم شد.^{[نیازمند منبع]}

فضائل و مناقب

در منابع، فضایل و مناقب متعددی برای حضرت جواد ذکر شده است. برتری آن حضرت در مناظرات و مباحث علمی با دانشمندان در کودکی از جمله آنهاست. برخی از کراماتی نیز که برای آن حضرت نقل شده عبارتند از:

قطب راوندی از محمد بن میمون نقل می‌کند: حضرت جواد در ایامی که کودک بود و امام رضا هنوز به خراسان نرفته بود، سفری به مکه نمود و من نیز در خدمت آن حضرت بودم. چون خواستم برگردم، به آن حضرت گفتم: من می‌خواهم به مدینه بروم؛ کاغذی برای ابوجعفر محمد تقی بنویسید تا من ببرم. حضرت تبسمی کرد و نامه‌ای نوشت. من آن را به مدینه آوردم و در آن وقت چشمانم نابینا شده بود. موفق، حضرت محمد تقی را آورد در حالی که در مهد جای داشت من نامه را به آن حضرت دادم. حضرت به موفق فرمود مهر از نامه بردار و کاغذ را باز کن. سپس فرمود‌ ای محمد احوال چشمت چگونه است؟ عرض کردم یابن رسول الله چشمم بیمار شده و بینائی‌اش از دست رفته. سپس حضرت دست به چشمان من کشید. از برکت دست آن حضرت چشمانم شفا یافت. پس من دست و پای آن جناب را بوسیدم و از خدمتش بیرون آمدم در حالی که بینا بودم.^[۹۹]

همچنین نقل شده است که در سفر بازگشت جوادالأئمه(ع) از بغداد به مدینه، گروهی، او را تا بیرون شهر بدرقه کردند، هنگام مغرب امام جواد در حیاط مسجدی در کنار درخت سدری که تا آن زمان میوه نداده بود، وضو گرفت و نماز خواند. پس از نماز با مردم خداحافظی کرد و رفت. فردای آن شب درخت به بار نشست و میوه داد و سبب شگفتی مردم شد. از شیخ مفید نقل کرده‌اند که سال‌ها بعد این درخت را دیده و از میوه آن خورده است.^[۱۰۰]

اصحاب

شیخ طوسی از حدود ۱۱۵ تن به عنوان اصحاب جوادالأئمه نام برده است.^[۱۰۱] قرشی در کتاب حیاة الامام محمد الجواد(ع) ۱۳۲نفر^[۱۰۲]و عبدالحسین شبستری در کتاب «سُبُلُ الرَّشاد إلی اَصحاب الاِمام الجَواد»، ۱۹۳ نفر^[۱۰۳] را به عنوان اصحاب پیشوای نهم شیعیان، معرفی کرده‌اند. برخی نیز تعداد آنان را به ۲۵۷ تن رسانده‌اند.^{[نیازمند منبع]} عطاردی در مسند الامام الجواد تعداد راویان از وی را ۱۲۱ تن دانسته است.^[۱۰۴] برخی از اصحاب جوادالأئمه با امام رضا(ع)^[۱۰۵] و امام هادی(ع) نیز مصاحبت داشته و از آن دو روایت کرده‌اند.^[۱۰۶] در میان راویان از محمد تقی(ع)، پیروانی از فرقه‌های دیگر از جمله اهل‌سنت نیز وجود داشته است.^[۱۰۷] تعداد راویان غیر امامی از جوادالائمه را ۱۰ تن گفته‌اند.^[۱۰۸]

عبدالعظیم حسنی، احمد بن ابی‌نصر بزنطی، حسن بن سعید اهوازی، احمد بن محمد برقی و ابراهیم بن هاشم از اصحاب مشهور پیشوای نهم شیعیان بودند.

ارتباط با شیعیان

امام جواد(ع) از طریق سازمان وکالت با شیعیان در ارتباط بود. او در سرزمین‌های اسلامی از جمله بغداد، کوفه، اهواز، بصره، همدان، قم، ری، سیستان و بُست نمایندگانی داشت.^[۱۰۹] تعداد وکیلان او را ۱۳ تن گفته‌اند.^[۱۱۰] آنان وجوهات شرعی شیعیان را به امام جواد می‌رساندند.^{[نیازمند منبع]} ابراهیم بن محمد همدانی در همدان^[۱۱۱] و ابوعمرو حذّاء در نواحی بصره^[۱۱۲] وکالت آن حضرت را بر عهده داشتند. صالح بن محمد بن سهل به موقوفات آن حضرت در قم رسیدگی می‌کرد.^[۱۱۳] همچنین زکریا بن آدم قمی،^[۱۱۴] عبدالعزیز بن مهتدی اشعری قمی،^[۱۱۵] صفوان بن یحیی،^[۱۱۶] علی بن مهزیار^[۱۱۷] و یحیی بن ابی‌عمران^[۱۱۸] از وکلای امام جواد بودند. برخی از نویسندگان با استناد به شواهدی محمد بن فرج رخجی و ابوهاشم جعفری را از وکیلان او به شمار آورده‌اند.^[۱۱۹] البته احمد بن محمد سیاری نیز ادعای وکالت داشت ولی امام ضمن رد ادعای او، از شیعیان خواست تا وجوهات را به وی ندهند.^[۱۲۰]

گفته شده است که امام جواد به دو دلیل از سازمان وکالت برای ارتباط با شیعیان استفاده می‌کرد؛

• تحت کنترل دستگاه حاکم بود.
• برای دوره غیبت زمینه‌سازی می‌کرد.^[۱۲۱]

پیشوای نهم شیعیان در ایام حج نیز با شیعیان دیدار و گفتگو می‌کرد. برخی از محققان بر این باروند که سفر امام رضا(ع) به خراسان، سبب شده بود تا روابط شیعیان با امامان خود گسترش یابد.^[۱۲۲] از این رو شیعیانی از خراسان، ری و بست و سجستان در ایام حج به دیدار امام می‌آمدند.^{[نیازمند منبع]}

شیعیان با جوادالأئمه، از طریق نامه‌نگاری نیز در ارتباط بودند. آنان در نامه‌هایشان سؤالاتی را، که بیشتر در مسائل فقهی بود، مطرح می‌کردند و امام به آنها پاسخ می‌داد.^[۱۲۳] در موسوعة الامام الجواد، به جز پدر و پسر امام، نام ۶۳ تن از افرادی که حضرت با آنان مکاتبه داشته، گرد آمده است.^[۱۲۴] البته برخی از نامه‌ها در پاسخ به گروهی از شیعیان نوشته شده است.^[۱۲۵]

شهادت

 

خلفای عباسی دو بار محمد تقی(ع) را به بغداد احضار کردند. سفر اول در زمان مأمون چندان طولانی نبود.^[۱۲۶] بار دوم، در ۲۸ محرم سال ۲۲۰ق، به دستور معتصم وارد بغداد شد و در ذ‌ی‌القعده^[۱۲۷] یا ذی‌الحجه^[۱۲۸] همان سال در بغداد به شهادت رسید. روز شهادت وی، در بیشتر منابع، آخر ذی‌القعده است؛^[۱۲۹] اما در برخی منابع پنجم^[۱۳۰] یا ششم ذی الحجه^[۱۳۱] نیز آمده است. پیکر او را در کنار جدش موسی بن جعفر(ع) در مقبره قریش در کاظمین به خاک سپردند.^[۱۳۲] سن او را به هنگام شهادت ۲۵ سال گفته‌اند^[۱۳۳] از این رو جوانترین امام شیعیان به هنگام شهادت بوده است.

برخی علت شهادت وی را سعایت ابن ابی‌داود (قاضی بغداد) در نزد معتصم عباسی دانسته‌اند. دلیل آن هم پذیرفته‌شدن نظر امام درباره قطع دست سارق بود که باعث شرمندگی ابن ابی‌دُواد و شماری از فقیهان و درباریان شده بود.^[۱۳۴]

درباره چگونگی شهادت پیشوای نهم شیعیان اختلاف است؛ در برخی از منابع آمده است که معتصم به وسیله منشی یکی از وزیرانش او را مسموم کرد و به شهادت رساند.^[۱۳۵] برخی معتقدند که معتصم به وسیله ام الفضل محمد بن علی را مسموم کرد.^[۱۳۶] به گزارش مسعودی، معتصم و جعفر بن مأمون در اندیشه کشتن محمد بن علی(ع) بودند. چون جوادالأئمه از ام الفضل فرزندی نداشت، جعفر، ام الفضل (خواهرش) را تحریک کرد که محمد بن علی را مسموم کند. آن دو سمی را در انگور نهادند و امام از آن خورد. ام الفضل پس از آن که جوادالأئمه را مسموم کرد، پشیمان شد و می‌گریست اما امام او را نفرین کرد.^[۱۳۷] درباره چگونگی شهادت او به دست ام الفضل سخنان دیگری نیز گفته شده است.^[۱۳۸]

بر اساس روایتی دیگر، وقتی مردم با معتصم بیعت کردند. او به عبدالملک زیات والی مدینه نامه نوشت که محمد بن علی(ع) را همراه با ام الفضل روانه بغداد کند. وقتی امام جواد وارد بغداد شد، معتصم به ظاهر او را احترام می‌کرد و تحفه‌هایی برای او و امّ الفضل فرستاد. بر پایه این روایت، معتصم شربت پرتقالی به وسیله غلام خود به نام اشناس برای او فرستاد. اشناس به امام گفت: خلیفه، پیش از شما از این شربت به گروهی از بزرگان از جمله احمد بن ابی‌داود و سعید بن خضیب نوشانده و امر کرده که شما هم از آن بنوشید. امام فرمود:«آن را در شب می‌نوشم» اما اشناس اصرار می‌کرد که باید خنک نوشیده شود و یخ آن آب می‌شود سپس امام از آن نوشید و بر اثر آن به شهادت رسید.^[۱۳۹]

شیخ مفید در شهادت جوادالأئمه تردید کرده و گفته است شهادت او برای من ثابت نشده است^[۱۴۰] برخی از محققان شیعه با استناد به روایت «ما مِنَا الا مقتول شهید» و همچنین ذکر شواهدی که از شهادت امام جواد حکایت دارد، سخن شیخ مفید را رد کرده‌اند.^[۱۴۱]

جایگاه نزد اهل سنت

عالمان اهل سنت، پیشوای نهم شیعیان را به عنوان یک عالم دینی احترام می‌کنند. برخی از آنان شخصیت علمی جوادالأئمه را ممتاز دانسته‌^[۱۴۲] و شیفتگی مأمون به او را به دلیل شخصیت علمی و معنوی او در کودکی دانسته‌اند.^[۱۴۳] آنان همچنین از برتری محمد بن علی(ع) در ویژگی‌ها دیگری همچون تقوا، زهد و سخاوت سخن گفته‌اند.^[۱۴۴] به عنوان نمونه ابن تیمیه ملقب شدن او به جواد را، به دلیل شهرتش در سخاوت و بزرگواری می‌داند.^[۱۴۵] جاحظ عثمان معتزلی نیز، محمد بن علی(ع) را عالم، زاهد، عبادت‌پیشه، شجاع، بخشنده و پاک معرفی کرده است.^[۱۴۶]

توسل به امام جواد

 

برخی از شیعیان با توجه به توصیه‌هایی که برخی از عالمان شیعی داشته‌اند، برای گسترش رزق و گشایش در امور مادی به امام جواد(ع) توسل می‌جویند و او را باب الحوائج می‌خوانند. نمونه‌ای از این توصیه نقل مجلسی دوم از ابوالوفاء شیرازی است که مدعی شده پیامبر(ص) در خواب او را به توسل به امام جواد(ع) در امور مادی توصیه کرده است.^{[۱۴۷] [یادداشت ۶]}

بر پایه روایتی که داود صیرفی از امام هادی(ع) نقل کرده زیارت مرقد جوادالأئمه پاداش و ثواب زیادی دارد.^[۱۴۸] همچنین ابراهیم بن عقبه در نامه‌ای از امام هادی(ع) درباره زیارت امام حسین، امام کاظم و امام جواد(ع) پرسید. امام هادی زیارت امام حسین را برتر و مقدم دانست و فرمود زیارت هر سه کامل‌تر است و پاداش بیشتری دارد.^[۱۴۹] آرامگاه امام جواد(ع) و امام کاظم(ع)، در بغداد زیارتگاه مسلمانان به‌ویژه شیعیان است. آنان مرقد آن حضرت را در حرم کاظمین زیارت می‌کنند و به او متوسل می‌شوند. شیعیان در سال‌روز شهادت جوادالأئمه مجالس عزاداری، روضه‌خوانی و سینه‌زنی بر پا می‌کنند.

کتاب‌شناسی

درباره امام جواد آثار زیادی به زبان‌های مختلف به ویژه فارسی و عربی نوشته شده است. در مقاله کتابشناسی امام جواد، ۶۰۵ اثر در قالب کتاب(۳۲۴)، مقاله(۲۴۸) و پایان‌نامه(۳۳) معرفی شده است. از این تعداد ۴۷۴ عنوان به زبان فارسی، ۱۲۲ مورد به زبان عربی و ۹ عنوان به زبان‌های دیگر است.^[۱۵۰]

وفاة الامام الجواد، مسند الامام الجواد، موسوعة الامام الجواد علیه‌السلام، الحیاة السیاسیة للامام الجواد، حیاة‌ الامام محمد الجواد و سبل الرشاد از مهمترین کتاب‌هایی است که به زبان عربی درباره امام جواد منتشر شده است.

عید قُربان (به عربی: عِید الأضحیٰ یا عید نحر) به روز دهم ماه قمری ذی‌الحجه گفته می‌شود که از گرامی‌ترین عیدهای مسلمانان است و به یاد ابراهیم و فرزندش، اسماعیل، توسط بسیاری از مسلمانان جشن گرفته می‌شود.

جشن

عید قربان که از جمله تعطیلات رسمی مسلمانان است، از یک تا چهار روز جشن گرفته می‌شود و در طی آن مردم با پوشیدن بهترین پوشاک خود، پس از انجام عبادات، به دید و بازدید و جشن و سرور می‌پردازند.

مراسم عید

برگزار کردن مراسم قربانی و قربانی نمودن در این عید بر همه افرادی که براساس فقه اسلامی اعمال حج را به جا می‌آورند واجب و الزامی است و مسلمانان در سراسر جهان در عبادت حج، در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی کرده و گوشت آن را بین همسایگان و مستمندان تقسیم می‌کنند.

حاجیان در این روز پس از به پایان رساندن مناسک حج، حیوانی را ذبح می‌کنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام، حرام شده بود - مانند نگاه کردن در آینه، گرفتن ناخن و شانه زدن مو -، حلال می‌گردد و با توجه به اینکه حج، یکی از عبادتهای بسیار مهم در اسلام است، توانایی به انجام رساندن آن نیز برای هر مسلمانی بسیار شادی‌آور است، در نتیجه، روزی که پس از انجام وظایف سنگین حج، به عنوان جایزه الهی و اتمام احرام پیش می‌آید را عید می‌دانند.

همچنین در روایت‌های مکرری نقل شده که در روز عید قربان، قربانی کنید تا گرسنگان و بیچارگان نیز به خوراک برسند. و این عمل در میان افغان و مسلمان‌ها از دیر زمان اتحاد به میان آورده است .

ریشه عید قربان

عید قربان ریشه در دوران قبل از تاریخ بشر دارد. انسان‌های اولیه برای به دست آوردن ترحم خدایان دست به قربانی کردن حیوانات و انسان‌ها می‌زدند.

اسلام

ریشه عید قربان

عید قربان ریشه در دوران قبل از تاریخ بشر دارد. انسان‌های اولیه برای به دست آوردن ترحم خدایان دست به قربانی کردن حیوانات و انسان‌ها می‌زدند.

اسلام

 

در روایات مختلف دین اسلام آمده‌است که ابراهیم پیامبر در سن بالا دارای فرزندی شد که او را اسماعیل نام نهاد و برایش بسیار عزیز و گرامی بود. اما مدت‌ها بعد، هنگامی که اسماعیل به سنین نوجوانی رسیده بود، فرمان الهی چندین بار در خواب به ابراهیم نازل شد و بدون ذکر هیچ دلیلی به او دستور داده شد تا اسماعیل را قربانی کند.

او پس از کشمکشهای فراوان درونی، در نهایت با موافقت خالصانه فرزندش، به محل مورد نظر می‌روند و ابراهیم آماده سر بریدن فرزند محبوب خود می‌شود. اما به هنگام انجام قربانی اسماعیل خداوند که او را سربلند در امتحان می‌یابد، گوسفندی را برای انجام ذبح به نزد ابراهیم می‌فرستد.

این ایثار و عشق پیامبر به انجام فرمان خدا، فریضه‌ای برای حجاج می‌گردد تا در این روز قربانی کنند و از این طریق برای یتیمان و تهیدستان خوراکی فراهم سازند. در این روز همچنین مستحب است که نماز عید قربان برپا گردد. نماز عید قربان باید در فاصله زمانی طلوع آفتاب روز عید تا ظهر خوانده شود و شامل دو رکعت است.

فلسفه عید قربان

در این روز ابراهیم نبی از آزمایش قربانی کردن پسر خود اسماعیل موفق بیرون آمد در قرآن آیه است در این رابطه : فَلَمّا اَسْلَما وَتَلّهُ لِلجَبینِ وَنادَیناهُ اَنْ یا اِبراهیم، قد صدّقت الرّؤیا انّا کذلک نجزِی المحسنین؛ ای ابراهیم خوب وظیفه ات را انجام دادی ...^[۲] پس از سربلندی ابراهیم نبی و تصمیم جدی او برای قربانی کردن پسر و اقدام به عمل برای انجام این کار ؛ خداوند گوسفندی را برای قربانی کردنآن به جای پسرش فرستاد و این گونه سنت قربانی کردن درست شد.

اعمال عید قربان در اسلام

• نماز عید قربان
• غسل روز عید قربان
• دعای ندبه و دعاهای وارده
• قربانی کردن

روزه در عید قربان حرام است

روزه در روز عید قربان مانند روز عید فطر در اسلام حرام است^[۳]

در هند

جشنواره‌های مختلف در تقویم اسلام وجود دارد. (بکری عید) یا عیدالضحی یکی از عیدهای مشهور در میان مسلمانان سراسر جهان است.

اینروز، روز قربانی، برای مسلمانان است. مسلمانان در هند معمولاً بز را قربانی می‌کنند، به همین دلیل است که در اردو (زبان مسلمانان هند و پاکستان) به عنوان بخر Bakhr یا بکری bakri عید شناخته می‌شود. این عید در اسلام برای جشن گرفتن ایمان محکم برای جانسپاری است.

این عید هم‌زمان با انجام مناسک حج در مکه هستند و مردم دیگر در مساجد نماز می‌خوانند. گوشت قربانی پس از مراسم در میان دوستان و اعضای خانواده توزیع می‌گردد. خوراک‌های مخصوص و شیرینی به مناسبت عید آماده می‌شود. این مراسم از عید قربان شروع می‌شود، از دهم تا روز دوازدهم ماه ذی‌الحجه. مردم در روز عید لباس‌های جدید می‌پوشند، نماز می‌خوانند، و به دیدار یکدیگر برای تبادل سلام و تبریک می‌روند. دعاهای ویژه‌ای برای این سه روز وجود دارد که نماز عید بخشی از این مراسم هست.

بر اساس باورهای دینی، مبادله و توزیع گوشت حیوانات قربانی شده به عنوان برکت در نظر گرفته شده‌است؛ و بنابراین مردم بعد از نماز، به دوستان، همسایگان، بستگان و افراد فقیر گوشت قربانی می‌دهند. با این حال، خانواده بخش کوچکی از گوشت را برای خود به عنوان تبرک نگه می‌دارد.

تبریک به یک دیگر با گرمترین آرزوها و آماده کردن غذاهای ویژه سنتی به عنوان بخشی از این جشن بزرگ در نظر گرفته شده‌است. با این حال، در زمان معاصر، روند ارسال اس‌ام‌اس یا پیام بکرید به خاطر خصوصیات جذابش و سرعتی که دارد، موفق عمل کرده. جدا از گفتن بکرید مبارک، همچنین می‌توان اهمیت عید را با اس ام اس‌های دوست داشتنی اعلام کرد.

ادارات دولتی ملی، ایالتی و محلی، ادارات پست و بانک‌ها در عید قربان بسته هستند. فروشگاه‌های اسلامی، کسب و کار و دیگر سازمان‌ها ممکن است بسته بوده یا ساعات کاهش یابد. کسانی که مایل به استفاده از حمل و نقل عمومی در این روز هستند، ممکن است برای اطلاع از جدول زمانی، نیاز به تماس با مقامات حمل و نقل محلی داشته باشند.^[۴]

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز به نقل از  گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم  به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (دوشنبه) در دیدار هزاران نفر از قشرهای مردم از استانهای مختلف در سخنان مهمی درباره اوضاع اقتصادی و معیشتی، شرارتهای آمریکا و پیشنهاد مذاکره و نیز ضرورت وحدت عمومی مردم و مسئولان خاطرنشان کردند: مشکلات اقتصادی و راه‌حلهای آن معلوم است، هیچ بن بستی در کشور وجود ندارد و مسئولان در هر سه قوه باید با تلاش، کار مشترک و استفاده از نظرات کارشناسان، مشکلات و فشارها را از دوش مردم بردارند.

ایشان همچنین در خصوص موضوع مذاکره با آمریکا تأکید کردند: با امریکایی‌ها به علت وجود استدلالهای دقیق، تجربه گذشته و ضررهای فراوان مذاکره با یک رژیم متقلب و زورگو مذاکره نمی کنیم و در پرتو وحدت و همدلی مردم و مسئولان، این مرحله را به خوبی پشت سر خواهیم گذاشت.

رهبر انقلاب اسلامی در سخنان خود با اشاره به مشکلات اقتصادی و معیشتی کشور و گرانی‌های فراوان اخیر که به بخش هایی از مردم به شدت فشار وارد کرده است، گفتند: اکثر کارشناسان اقتصادی و بسیاری از مسئولان متفق هستند که عامل همه این مشکلات تحریم‌ها نیست بلکه ناشی از مسائل درونی و نحوه مدیریت و سیاست گذاری اجرایی است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای تأکید کردند: من نمی‌گویم تحریم‌ها اثر ندارد، اما عمده مشکلات اقتصادی اخیر مربوط به عملکردها است و اگر عملکردها بهتر و با تدبیرتر و به هنگام‌تر و قوی‌تر باشد، تحریم‌ها تأثیر زیادی نخواهد داشت و می‌توان مقابل آن ایستاد.

ایشان به نوسانات اخیر بازار ارز و سکه و کاهش ارزش پول ملی اشاره کردند و افزودند: در همین قضایای ارز و سکه گفته شد مبلغ18 میلیارد دلار از ارز موجود کشور آن هم در حالی که برای تهیه ارز مشکل داریم، بر اثر بی‌تدبیری، به افرادی واگذار شد و برخی از آن سوء استفاده کردند. این موارد مشکلات مدیریتی است و ارتباطی با تحریم‌ها ندارد.

رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: وقتی ارز یا سکه به صورت غلط عرضه و تقسیم می‌شود، مشکلات فعلی به‌وجود می آید زیرا این قضیه دو طرف دارد، یک طرف آن فردی است که دریافت می کند و طرف دیگر آن کسی است که عرضه می‌کند. همه بیشتر به‌دنبال آن فردی هستند که ارز یا سکه را گرفته است در حالی که تقصیر عمده متوجه آن فردی است که ارز یا سکه را با بی‌تدبیری عرضه کرده است که اقدامات اخیر قوه قضائیه نیز در واقع برخورد با کسانی است که با یک تخلف و خطای بزرگ، زمینه‌ساز این مسائل و کاهش ارزش پول ملی شدند.

ایشان به کمین گرفتن دشمن برای سوءاستفاده از این خطاها و بی تدبیری ها اشاره کردند و افزودند: ما به دلایل گوناگون، دشمنان خبیث و رذل کم نداریم، آنها کمین گرفته اند تا همچون مگس برروی زخم بنشینند و با سوءاستفاده از مشکلات ناشی از خطای برخی افراد، ناکارآمدی نظام و بن بست در کشور را القاء کنند تا مردم ناامید شوند.

رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: در کشور هیچ بن بستی وجود ندارد زیرا مشکلات کشور شناخته شده است و برای همه آنها نیز راه حل‌های شناخته شده ای وجود دارد و فقط باید مسئولان کمر همت ببندند.

حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به پیشنهادها و نامه های متعدد جوانان انقلابی، مؤمن و خوش فکر برای حل مشکلات گفتند: اخیراً هم عده ای کارشناس اقتصادی که با دولت هم مخالفتی ندارند و برخی هم صاحب نام هستند، نامه ای دلسوزانه به رئیس جمهور محترم نوشته اند و ضمن برشمردن مشکلات ساختاری و موجود اقتصادی، راه حل ها را هم ارائه کرده اند که این راه حلها اکثراً صحیح بودند.

ایشان با تأکید بر اینکه اغلب این راه حل ها قبلاً در شعارهای سال و سیاستهای کلی اعلام شده بود، افزودند: بنابراین مشکلات اقتصادی کشور راه حل دارد و اینگونه نیست که دشمن و برخی افراد دنباله رو او در داخل و در رسانه ها، خبیثانه تبلیغ کنند که کشور به بن بست رسیده و هیچ راهی جز پناه بردن به فلان شیطان یا شیطان اکبر وجود ندارد.

رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: مسئولان اجرای برخی از این راه حل ها را شروع کرده‌اند اما باید جدی تر انجام دهند و من این موضوع را در جلسات خصوصی به رؤسای سه قوه و مسئولان کشور گفته ام و آنان نیز به اندازه توان خود پیگیر این موضوعات هستند.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه ما در کشور نیروی خوب و با عُرضه و جوان کم نداریم، گفتند: مسئولان باید همکاران خوبی را برای خود انتخاب کنند.

ایشان، نقدینگی عظیم را یکی از مشکلات اقتصادی کشور و ناشی از سیاست های اشتباه دانستند و گفتند: همانگونه که در عید فطر خطاب به مسئولان گفتم، باید این نقدینگی به سمت تولید و  بخشهای صنعت، کشاورزی و مسکن هدایت شود و اگر چنین کاری انجام شود، نقدینگی که امروز یک تهدید است، به فرصت تبدیل خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه همواره از دولتها حمایت کرده اند و از این دولت نیز حمایت می کنند، خاطرنشان کردند: بار دیگر به مسئولان دولتی سفارش مؤکد می کنم که با فکر و برنامه ریزی و مشورت با افراد آگاه، راههای سوق دادن نقدینگی به سمت تولید را پیدا کنند.

حضرت آیت الله خامنه ای گفتند: برخی می گویند علت مشکلات فعلی در بازار، و کسب و کار این است که چون فعالان اقتصادی از زمان آغاز تحریم ها یعنی نیمه مرداد و یا نیمه آبان مطلع بودند، کارهایی انجام دادند، حالا سؤال این است که اگر فعالان اقتصادی مطلع بودند و کارهایی کردند، مسئولان دولتی هم باید خود را برای مقابله با تحریم بیشتر آماده می کردند.

ایشان افزودند: البته اکنون هم دیر نشده است و می توان تصمیم ها و اقدامات لازم را در مقابل تصمیم خبیثانه دشمن، اتخاذ کرد و اگر کسی بگوید دیر شده و ممکن نیست، یا جاهل است و یا حرف بی جهت زده است.

رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: هرکسی که اعلام کند، ما به بن بست رسیده ایم، یا جاهل است و یا حرف او خائنانه است.

حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه مطالب مربوط به مسائل و مشکلات اقتصادی، به موضوع فساد و لزوم مقابله با آن اشاره کردند و گفتند: نامه اخیر رئیس قوه قضاییه یک گام مهم و مثبت برای مقابله با فساد و مفسد است.

ایشان با اشاره به نامه هفده سال پیش خود به سران سه قوه برای مقابله با فساد افزودند: فساد یک اژدهای هفت سر است که باید با آن به طور کامل و جدی مقابله شود، ضمن اینکه وقتی با فساد و مفسد مقابله می شود، قطعاً جیغ و دادهایی از گوشه و کنار بلند می شود.

رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: بیانِ علنی این موضوع برای این است که همه بدانند، بنای نظام، برخورد قاطع و بدون ملاحظه با مفسد است.

ایشان افزودند: برخی درخصوص فساد به گونه ای صحبت می کنند که گویا همه نظام فاسد است و ادعای فساد سیستمی و فراگیر می کنند در حالی که اینگونه نیست و ما در کشور، مدیران پاکدست و مؤمن فراوانی داریم و اینگونه سخن گفتن، ظلم به این افراد و ظلم به نظام اسلامی است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در نظام اسلامی حتی تعداد کم افراد فاسد، زیاد است و باید با آنها قاطعانه برخورد شود گفتند: افراط و تفریط غلط است. برخی در صحبت ها و نوشته های خود بی ملاحظه هستند. نمی توان فساد در برخی دستگاهها و یا در میان برخی افراد را به کل کشور تعمیم داد.

حضرت آیت الله خامنه ای در جمع بندی این بخش از سخنان خود، خاطرنشان کردند: راه حل مشکلات اقتصادی کشور اعم از راه حلهای ساختاری و کوتاه مدت شناخته شده است و هدف از درخواست برای تشکیل جلسه مشترک سه قوه، یافتن مشترک راه حل ها با کمک گرفتن از کارشناسان امین است که این کار در حال انجام است.

ایشان افزودند: دستگاههای نظارتی وابسته به دستگاههای اطلاعاتی، قوه قضاییه و مجلس نیز باید با قدرت و با چشم باز در میدان باشند و آحاد مردم مؤمن نیز باید با احساس وظیفه، در این خصوص، نقش ایفا کنند.

حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه قوای مجریه و مقننه باید راههای فساد را ببندند، گفتند: اگر در همین قضایای ارز و سکه، نظارت و دقت و پیگیری لازم انجام می گرفت، راههای فساد مسدود می شد.

ایشان همچنین با توصیه به آحاد مردم برای هوشیاری و عملِ با بصیرت، در مقابل تحریکات دشمن، افزودند: ملت ایران همواره در مقابل دشمن بصیرت داشته است و همه باید بدانند که دشمن به دنبال سوءاستفاده از نقطه ضعف ها، بر ضدّ خود مردم است.

رهبر انقلاب اسلامی دستگاههای تبلیغاتی اعم از صدا و سیما، مطبوعات و وبگاههای فضای مجازی را به مراقبت از ایجاد ناامیدی در جامعه، توصیه مؤکد کردند و گفتند: انتقاد اشکالی ندارد اما نباید مردم را ناامید کرد. گاهی در یک روزنامه یا در یک برنامه تلویزیونی و رادیویی، به‌گونه‌ای سخن گفته می شود که گویا همه درها بسته است؛ در حالی که اینگونه نیست.

حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند: ملت ایران و نظام اسلامی، همچنانکه تا به حال از مراحل سختی عبور کرده است، از این مرحله نیز که آسان تر از مراحل قبلی است، عبور خواهد کرد.

رهبر انقلاب اسلامی در بخش دوم سخنانشان با اشاره به وقیح تر و بی ادب تر شدن مسئولان امریکایی در ماههای اخیر خاطرنشان کردند: آنها قبلاً نیز ادب سیاسی و دیپلماتیک را در حرفهایشان رعایت نمی کردند اما مسئولان کنونی رژیم امریکا به گونه ای وقیح و بی شرم و بی‌ادب با دنیا حرف می زنند که انگار حیا را کاملاً از آنها گرفته اند.

حضرت آیت الله خامنه ای با یادآوری دو جنایت هفته اخیر سعودی‌ها در یمن یعنی بمباران یک بیمارستان و حمله به یک ماشین حامل کودکان یمنی و قتل عام دهها کودک بی‌گناه و بی‌پناه افزودند: وجدان جهان در مقابل این جنایات تکان خورد و دولتها  نیز ولو به صورت تعارف آمیز اظهار تأسفی کردند اما امریکایی ها به جای محکوم کردن این فجایع، بی‌شرمانه از روابط راهبردی خود با سعودی‌ها حرف زدند و این سؤال را پیش آوردند که آیا مسئولان امریکایی واقعاً انسانند؟

ایشان جدا کردن حدود 2 هزار کودک از مادرانشان و زندانی کردن آنها در قفس را به بهانه مهاجر بودن این افراد، جنایت بی سابقه دیگری خواندند و افزودند: نکته تأمل برانگیز این است که امریکایی‌ها بدون هیچ خجالت و شرمی این اقدامات را در جلوی چشم جهانیان انجام می‌دهند.

رهبر انقلاب با اشاره به حرف‌های بی‌ادبانه مقامات رژیم امریکا درباره تحریم، جنگ و مذاکره گفتند: تأکید می کنیم جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای افزودند: البته آنها مسئله جنگ را صریحاً مطرح نمی‌کنند اما درصددند با اشاره و کنایه، «شبح جنگ» را ایجاد و بزرگ کنند تا ملت ایران و یا ترسوها را بترسانند.

ایشان در همین زمینه تأکید کردند: جنگی رخ نخواهد داد چرا که ما مثل گذشته هیچ وقت شروع کننده جنگ نخواهیم بود و امریکایی‌ها هم حمله را آغاز نمی‌کنند، چون می‌دانند که صد در صد به ضررشان تمام خواهد شد؛ زیرا جمهوری اسلامی و ملت ایران ثابت کرده‌اند به هر متعرّضی، ضربه بزرگ‌تری وارد خواهد کرد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با اشاره به ناکامی مفتضحانه و حقارت آمیز امریکایی‌ها در حمله سال 1359 به صحرای طبس افزودند: آنها ممکن است خیلی چیزها را نفهمند اما احتمالاً اینقدر می‌فهمند که نتیجه تعرض به ایران را تصور و درک کنند.

رهبر انقلاب در ادامه تبیین طرحهای امریکا برای مقابله با جمهوری اسلامی و ملت ایران، به بحث پیشنهاد مذاکره پرداختند و افزودند: آنها البته در این موضوع براساس یک بازی و روش پیش پا افتاده و بی ارزش سیاسی عمل می کنند؛ یک نفر می گوید بدون پیش شرط، نفر دیگر پیش شرط می گذارد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای گفتند: بر خلاف تصور عده ای در داخل، درخواست امریکایی‌ها برای مذاکره مسئله جدیدی نیست و در 40 سال اخیر بارها تکرار اما با پاسخ منفی ایران مواجه شده است. حتی ریگان رئیس جمهور وقت امریکا که نسبت به فعلی ها مقتدرتر بود، در قضیه معروف به مک فارلین، او را مخفیانه برای مذاکره به تهران فرستاد که بعد از 24 ساعت بدون نتیجه بازگشت.

رهبر انقلاب در تبیین استدلالهای ایران برای مذاکره نکردن با امریکایی‌ها گفتند: آنها برای مذاکره فرمول خاصی دارند که باید آن را درک کرد و سپس به این سؤال پاسخ داد که آیا هیچ آدم عاقلی با این فرمول مذاکره می کند؟

ایشان حقیقت مذاکره را در عرف سیاسی «داد و ستد» خواندند و خاطرنشان کردند: امریکایی‌ها در هر مذاکره به پشتوانه قدرت سیاسی، تبلیغاتی و مالی خود تلاش می کنند هرگونه مقاومت در مقابل تحقق اهدافشان را ناکام بگذارند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای در ترسیم فرمول مذاکره به سبک امریکایی‌ها افزودند: آنها اولاً اهداف اصلی را کاملاً مشخص می کنند البته همه این اهداف را اعلام نمی کنند اما در طول مذاکرات با دبه و چانه زنی، همه اهداف را پیگیری می کنند. نکته دوم اینکه امریکایی‌ها از این اهداف اصلی یک قدم عقب نمی نشیند.

ایشان افزودند: امریکایی‌ها در مذاکرات، با الفاظ ظاهراً اطمینان‌بخش فقط وعده می‌دهند اما از طرف مقابل امتیازات نقد می‌خواهند و وعده نمی‌پذیرند.

رهبر انقلاب خاطرنشان کردند: این واقعیت را ما در برجام تجربه کردیم همچنانکه در مذاکره با کره شمالی هم امریکایی‌ها همین روش را در پیش گرفته‌اند.

ایشان خاطرنشان کردند: هر جای مذاکره اگر طرف مقابل از دادن امتیاز نقد امتناع کند، امریکایی‌ها آنچنان هیاهوی تبلیغاتی و رسانه ای در جهان راه می‌اندازند که معمولاً طرف مقابل کم می آورد و دچار انفعال می‌شود.

حضرت آیت الله خامنه ای در تشریح آخرین نکته از فرمول مذاکره امریکایی‌ها افزودند: آنها پس از مذاکرات نیز به راحتی زیر وعده‌ها می‌زنند و به آنها عمل نمی‌کنند.

رهبر انقلاب پس از بیان این واقعیات یک سؤال اساسی مطرح کردند: به کدام دلیل باید با رژیم زورگوی متقلبی که اینگونه مذاکره می‌کند، پشت میز گفت‌وگو نشست؟

حضرت آیت الله خامنه ای برجام را نمونه واضح نتیجه مذاکره با امریکا برشمردند که البته برخی خطوط قرمز تعیین شده در آن رعایت نشد.

ایشان خاطرنشان کردند: با توجه به فرمول امریکایی‌ها در مذاکره، هر دولتی در جهان با آنها مذاکره کند، دچار مشکل می‌شود مگر جهت‌گیری‌هایش با واشنگتن یکی باشد که البته دولت فعلی امریکا حتی به اروپایی‌ها هم زور می‌گوید.

رهبر انقلاب در نوعی جمع بندی از این بخش از سخنانشان، افزودند: ما فقط وقتی می توانیم وارد بازی خطرناک مذاکره با امریکا شویم که از لحاظ اقتصادی و سیاسی و فرهنگی به اقتدار مورد نظرمان برسیم و فشارها و هوچی‌گری‌های او نتواند در ما تأثیر بگذارد اما در حال حاضر مذاکره قطعاً به ضرر ما تمام می‌شود و ممنوع است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: امام راحل عظیم الشأن هم مذاکره با امریکا را تا وقتی این رژیم آدم نشود ممنوع کرده بود ما هم بر همین نکته تأکید می‌کنیم.

ایشان افزودند: حتی اگر به فرض محال قرار بود با امریکایی ها مذاکره ای کنیم قطعاً با دولت فعلی هرگز مذاکره نمی‌کردیم.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با بیان نکته ای مهم خطاب به همه سیاستمداران، دیپلماتها، جوانان پرانگیزه، دانشجویان رشته‌های سیاسی و فعالان عرصه سیاست یادآوری کردند: مذاکره با رژیم زورگو و پرتوقع امریکا وسیله‌ای برای رفع یا کاهش دشمنی آنها نیست بلکه دادن ابزاری به امریکا است که با آن می‌تواند بیشتر و بهتر اعمال دشمنی کند و اهداف خود را پی بگیرد.

رهبر انقلاب تمرکز شیطان بزرگ بر جنگ اقتصادی را ناشی از ناامیدی از جنگ نظامی، سیاسی و امنیتی و حتی جنگ فرهنگی خواندند و افزودند: رویش های جوان و پربرکت انقلاب و شکست حوادث و آشوبهای امنیتی سیاسی سال 88، نشان دهنده شکست و یأس دشمن در این عرصه هاست.

حضرت آیت الله خامنه‌ای تأکید کردند: البته به توفیق الهی و هوشیاری مسئولان و مردم، آمریکا در جنگ اقتصادی نیز شکست خواهد خورد.

ایشان با اشاره به ترفند و فریب دشمنان در حرف زدن با مردم ایران گفتند: یک عقب مانده ذهنی به ملت ایران می‌گوید دولت شما پول شما را در سوریه خرج می‌کند در حالیکه رئیس او اذعان کرده که امریکا هفت تریلیون دلار در منطقه خرج کردند اما هیچ چیزی عایدشان نشده است.

رهبر انقلاب افزودند: ما به دو کشور دوست یعنی سوریه و عراق در مقابل تهدیدات امریکا و سعودی‌ها کمک کردیم که این کمک‌ها نوعی مبادله بین دولت‌های دوست است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای ایجاد تردید در افکار عمومی نسبت به مواضع نظام را از اهداف مشخص دشمنان ملت ایران برشمردند و افزودند: آنها می خواهند با جنگ اقتصادی نارضایتی ایجاد کنند تا شاید این نارضایتی به اغتشاش و ناامنی تبدیل شود.

ایشان با بیان اخبار و اطلاعاتی از پشت صحنه اقدامات آمریکایی‌ها، صهیونیستها و سعودی‌ها افزودند: آنها برای ایجاد ناامنی در دی ماه گذشته، چند سال فعالیت کرده بودند اما ملت با هوشیاری تحسین برانگیز، به میدان آمد و زمینه‌سازی‌های چند ساله آنها را به باد داد.

رهبر انقلاب افزودند: دشمنان سپس به سال 97 دلبستند و برخی مقامات امریکا گفتند 6 ماه دیگر خبرهایی از ایران خواهید شنید، منظور آنها همین حوادث مرداد بود که با وجود هزینه‌های فراوان مالی و سیاسی دشمنان این‌گونه محدود از آب درآمد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای تأکید کردند: مردم باهوش و بابصیرت هستند؛ البته مشکلات معیشتی و اقتصادی اوقات خیلی از آنها را تلخ کرده اما این ملت زیر بار خواستهای سیای امریکا و فلان رژیم روسیاه نمی‌رود.

رهبر انقلاب تأکید کردند: دشمن همانگونه که تاکنون ضعیف و ناتوان و شکست خورده بوده است در آینده نیز ناکام خواهد ماند به شرط اینکه همه بیدار باشیم و با پرهیز از ناامیدی به وظایف خود عمل کنیم.

ایشان افزودند: برخی به اسم اینکه طرفدار ضعفا هستیم و می‌خواهیم اوضاع را درست کنیم، خودشان ملتفت نیستند اما عملاً در چارچوب نقشه دشمن حرف می زنند و اقدام می کنند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای افزودند: آنها که می‌گویند دولت باید برکنار شود در نقشه دشمن نقش‌آفرین هستند. دولت باید سرکار بماند و با قدرت، وظایف خود را در حل مشکلات انجام دهد.

رهبر انقلاب همچنین به حقوق و تکالیف دولت و مجلس اشاره کردند و افزودند: هر دو قوه باید ضمن برخورداری از حقوق خود، کرامت طرف مقابل را حفظ کنند و سه قوه با هم افزایی مشکلات را از پیش ملت بردارند.

ایشان در پایان سخنانشان با اشاره به سخنان امام خمینی درباره دست قدرت خدا  بر سر ملت ایران و نظام اسلامی افزودند: ما هم این دست قدرتمند خدا را احساس می‌کنیم، قدرتی که در ایمان ملت متجلی است.

حضرت آیت الله خامنه ای در ابتدای سخنانشان با اشاره به فرا رسیدن ماه ذی الحجه ماه دعا و توسل و تضرع به درگاه الهی، خاصیت ایمان و اتکا به خدا را ایجاد امید، اعتماد به نفس و شکست ناپذیری دانستند و خاطرنشان کردند: ملت ایران با برخورداری از این ایمان، چهل سال است که در مقابل قدرتهای متکبر دنیا با قدرت تمام ایستاده است و باید روز به روز بر این توانایی افزوده شود.

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز به نقل از  خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر جمعی از فعالان فرهنگی خارج از کشور با امام خامنه‌ای دیدار کردند که در خلال آن یکی از حضار، دغدغه و نگرانی علاقمندان به انقلاب در آن سوی مرزها را از آینده بیان کرد.

رهبر معظم انقلاب در پاسخ به نگرانی این شخص گفتند: نسبت به اوضاع ما اصلاً نگران نباشند، هیچ‌کس هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، مطمئن باشند، هیچ تردیدی در این جهت وجود ندارد؛ این را به همه بگویید.

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید مهدی خاموشی از زحمات امید سبزعلی،مسئول روابط عمومی تبلیغات اسلامی در ارسال به موقع خبر، مرکز اسناد،ساخت مستند روحانیون مستقر تقدیر و تشکر کرد.

متن تقدیر نامه به شرح ذیل است؛

جناب آقای امید سبزعلی

مسئول محترم روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز

روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی در نیمه ی نخست سال جاری،همچون گذشته با طرح و اجرای ایده های موثر و مفید،نسبت به توسعه و تعالی فعالیت های متعدد خود،به‌ویژه در حوزه های مختلف اطلاع‌رسانی،نشریات،فضای مجازی،تولیدات تلوزیونی،مرکز اسناد و سایر بخش ها همت گذاشته است.

از آنجا که جنابعالی در ارزیابی شش ماهه ی اخیر روابط عمومی ادارات کل تبلیغات اسلامی استانهای سراسر کشور رتبه ی برتر را کسب نموده اید،زخمات ارزشمندتان را در پیشبرد اهداف روابط عمومی سازمان ارج نهاده،از محضر قادر متعال برایتان عزت و توفیق مقرون به عافیت مسئلت می نمایم.

سید مهدی خاموشی

رییس سازمان تبلیغات اسلامی

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز به نقل از خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: اخیرا منابع آمریکایی و عربی از تلاش دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای تشکیل ائتلاف امنیتی و سیاسی جدید با کشورهای حوزه خلیج فارس، مصر و اردن با هدف مقابله با ایران خبر داده اند و اینکه کاخ سفید خواستار تقویت همکاری با این کشورها در زمینه دفاع موشکی، آموزش نظامی، مبارزه با تروریسم و موضوعات دیگری مانند حمایت از روابط اقتصادی و دیپلماتیک منطقه ای است.

این طرحی است که به گفته مقامات کاخ سفید و خاورمیانه ای نسخه ای از ناتو یا ناتوی عربی است. دولت ترامپ امیدوار است که این ائتلاف که موقتا نام ائتلاف استراتژیک خاورمیانه نامگذاری شده است در جریان نشست ۱۲ و ۱۳ اکتبر سال جاری میلادی در واشنگتن مورد بررسی و رونمایی قرار دهد.

آمریکا با الگوگرفتن از ناتو، در پی تشکیل سازمانی به نام «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» است که هدف آن مبارزه با نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه است. طرح ایجاد پیمان امنیتی پیش از سفر یکسال قبل ترامپ به عربستان از سوی مسئولان سعودی مطرح شد.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «مهران کامروا» استاد دانشگاه جرج تاون قطر انجام داده که در ادامه می آید.

کامروا رئیس مرکز مطالعات بین المللی و منطقه ای دانشگاه جرج تاون در قطر است. وی دکترای خود را در علوم اجتماعی و علوم سیاسی از دانشگاه کمبریج اخذ کرده و صاحب مقالات و کتابهای زیادی است. کتابهای «قطر، کشور کوچک»، «سیاست بزرگ»، «خاورمیانه معاصر، تاریخ سیاسی پس از جنگ جهانی اول» و «انقلاب فکری ایران» از جمله آثار وی به شمار می‌رود.

*آمریکا به تازگی از تشکیل ائتلافی منطقه‌ای علیه ایران با مشارکت اردن، عربستان، مصر، امارات و بحرین موسوم به ناتوی عربی خبر داده که قرار است بزودی در واشنگتن از آن رونمایی شود. آیا می‌توان این ائتلاف را به عنوان یک سازمان نظامی تمام عیار به حساب آورد؟

پیش از این نیز مباحث و تلاش‌های مشابهی پیرامون تاسیس ائتلاف نظامی مطرح شده بود و شکل گیری ناتوی عربی یک موضوع سابقه دار است. اما تلاش‌های قبلی برای تشکیل یک ائتلاف نظامی بطور کلی به شکست انجامید و این بار نیز دلیل خاصی وجود ندارد که بتوانیم بگوئیم شرایط متفاوت از قبل خواهد بود.

هرکدام از کشورهای شرکت کننده در این ائتلاف خود به تنهایی از نظر ملاحضات سیاسی، نیروی انسانی، توانایی تدارکاتی و فرماندهی دارای پیچیدگی‌های خاص خود می‌باشند که این موضوع تردیدها و نگرانی‌ها را در ارتباط با ائتلاف مذکور بیشتر کرده و در مقابل امکان شکل‌گیری یک ائتلاف نظامی را حداقل در آینده و طبق برنامه زمان بندی شده،‌ کاهش می‌دهد.

*با توجه به شکست ائتلاف‌های مشابهی که قبلا از سوی عربستان و یا شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران شکل گرفته است، آینده و سرنوشت ائتلاف فعلی به سرکردگی آمریکا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

واشنگتن تا کنون چندین بار تلاش کرده تا ائتلافی منطقه‌ای را علیه ایران شکل دهد و یا ائتلاف‌های موجود مانند شورای همکاری خلیج فارس را علیه ایران تقویت کند، اما هیچکدام از این تلاش‌ها تا کنون موفقیت‌آمیز نبوده است، چون تا حد زیادی اختلافات و شکاف‌های داخلی میان خود کشورهای عربی عمیق و متعدد است.

بنابراین به نظرم تلاش‌های فعلی نیز ناموفق و شکست خورده خواهند بود. در واقع حتی اگر چنین ائتلافی روی کاغذ هم شکل بگیرد، اما در عمل چنین ائتلافی قدرت و اهمیت و کارایی لازم را نخواهد داشت.

*چرا ائتلاف مورد نظر علیه ایران سه هفته قبل از آغاز تحریم‌ها تشکیل خواهد شد؟

دولت ترامپ حداکثر سعی خود را بکار می‌گیرد تا در همه سطوح و همه ابزارها برای افزایش فشارها بر ایران استفاده کند. مثل موضوع کره شمالی، ترامپ تلاش می‌کند تا تحریم‌ها و تهدیدات متعدد علیه ایران را افزایش دهد و با افزایش فشارها بر ایران بتواند نشستی را با رئیس جمهور ایران، آقای روحانی برگزار کند.

در واقع این اقدامات بخشی از یک مجموعه اقدامات هماهنگ برای به حداکثر رساندن فشارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی علیه ایران است تا رهبران ایران وادار و مجبور به برگزاری نشست و مذاکره با ترامپ شوند.

*با توجه به سیاست‌های ترامپ، به نظر می‌رسد که هدف آمریکا از تشکیل ائتلاف نظامی با مشارکت کشورهای عربی، اخاذی و گرفتن پول بیشتر از کشورهای عربی از طریق گسترش ایران هراسی در منطقه است. نظر شما در این ارتباط چیست؟

مشخص است که آمریکا به ایران به عنوان یک تهدید عمده نگاه می‌کند و این موضوع با تبلیغات دولت‌های ضدایرانی از جمله امارات و عربستان به شدت برجسته و بزرگ‌نمایی می‌شود. بنابراین می‌توان نوعی همپوشانی و همگرایی را میان اهداف سه دولت مذکور، یعنی امارات، آمریکا و عربستان در منطقه برای افزایش فشار نظامی بر ایران مشاهده کرد.

اما برخلاف عربستان و امارات، برنامه ترامپ دارای دستور کار و اهداف متفاوتی است. ترامپ تلاش دارد  تا با اعمال و افزایش فشار بر ایران در دور بعدی انتخاباتی خود مدعی شود که او بود که توانست ایران را از یک تهدید منطقه‌ای به دوست منطقه‌ای تبدیل کند.

*از طرف دیگر در حالی که ائتلاف مذکور دارای نیروی هوایی و دریایی می‌باشد، اما این ائتلاف فاقد نیروی زمینی است که شرط لازم برای موفقیت یک ائتلاف به شمار می‌رود. این مسئله را شما چگونه ارزیابی می‌کنید؟

هدف ائتلاف مذکور تهاجم و یا حمله نظامی به ایران نیست بلکه آشکارا هدف این ائتلاف افزایش فشار بر ایران بدلیل تهیدات و جاه طلبی‌های ایران است. بنابراین اعضای ائتلاف نیازی به نیرو و یا پایگاه‌های زمینی ندارند بلکه بیشتر تهدیدات علیه ایران از سوی دریا و هوا علیه ایران صورت خواهد گرفت.

در واقع فرماندهی اهداف و عملیات‌ها از سوی نیروهای هوایی و دریایی با سهولت بیشتری در مقایسه با پایگاه‌های زمینی صورت می‌گیرد که در آن به سربازان بیشتری نیاز است و احتمال تلفات انسانی نیز بیشتر است.

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز، حجت‌الاسلام سید عباس مسعودی، مدیر کل تبلیغات اسلامی البرز،از برگزاری ۵۰۰ برنامه قرآنی توسط تبلیغات اسلامی البرز از ابتدای سال ۹۷ خبر داد.

این مسئول فرهنگی، گفت:این برنامه ها با همکاری موسسات قرآنی و فعالان این عرصه در سطح مساجد، حسینیه ها و ادارات استان البرز برگزار شده است.

مدیر کل تبلیغات اسلامی البرز، یکی از برنامه های موسسات قرآنی البرز را توسعه و ترویج آموزه ها و مفاهیم ارزشمند قرآنی در البرز خاطر نشان کرد و گفت:دارالقرآن تبلیغات اسلامی با توجه به نیاز سنجی مناطق مختلف در این استان این برنامه ها را برگزار کرده است.

وی برگزاری کلاس های قرآنی از قبیل روخوانی و روانخوانی،قرائت،مفاهیم،ترتیل و تفسیر توسط ۱۰۰ موسسه فعال را از اقدامات اثرگذار در راستای توسعه فعالیت ها و برنامه های قرآنی در البرز خاطر نشان کرد.

سید عباس مسعودی،برگزاری همایش ها و برنامه های قرآنی در ادارات و مساجد سطح استان را از دیگر اقدامات تبلیغات اسلامی در راستای توسعه و ترویج اموزه ها و مفاهیم ارزشمند قرآنی در البرز خاطر نشان کرد.

وی اذعان کرد:دشمنان به دنبال کمرنگ کردن آموزه ها و شعائر دینی در جامعه ما می باشند و از هر فرصتی برای دور کردن نسل جوان جامعه از این آموزه ها بهره می برند به همین منظور تمامی دستگاه ها و فعالان عرصه فرهنگ باید با برنامه ریزی و ارائه راهکار مناسب در این زمینه گام بردارند.

این مسئول، اذعان کرد:جامعه ای که در آن مفاهیم ارزشمند قرآنی به معنای واقعی نهادینه شود این امر منجر به تقویت روحیه معنوی و اعتماد به نفس در افراد آن جامعه خواهد شد.

حجت‌الاسلام مسعودی، ادامه داد:قرآن و مفاهیم ارزشمند آن امید به زندگی، روحیه نشاط و فعالیت را در جامعه تقویت می‌کند و القاء آموزه های قرآنی به نسل جوان جامعه امری لازم و ضروریست.

وی برگزاری برنامه های فرهنگی با توجه به مناسبت های مذهبی از قبیل رمضان،محرم و صفر را از دیگر برنامه های این موسسات در راستای توسعه مفاهیم دینی در البرز برشمرد و گفت:سخنرانی،اجرای گفتمان،جلسات پرسش و پاسخ و برنامه های قرآنی از دیگر برنامه های این موسسات در زمینه توسعه و ترویج آموزه های دینی است.

به گزارش روابط عمومی تبلیغات اسلامی البرز ،به نقل از گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- یک استاد دانشگاه آمریکایی در گفت‌وگویی با خبرگزاری تسنیم درباره پیوستن ایران به «کارگروه ویژه اقدام مالی» (FATF) هشدار داده و گفته در موضوع برجام، اتحادیه اروپا در تلاش است به جای پایبندی به این توافق از «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا تبعیت کند. 

«جیمز پتراس»، استاد بازنشسته جامعه‌شناسی در دانشگاه «بینگامتون، نیویورک» که محور پژوهش‌های را کشورهای غرب آسیا و موضوعات امپریالیسم و جهانی شدن تشکیل می‌دهند در یک مصاحبه تلفنی تهدیدهای FATF را «نوعی باج‌خواهی» توصیف کرد. 

این نویسنده گفت: «پرواضح است که این اتهامات و تهدیدها نوعی باج‌خواهی برای هماهنگ‌ شدن با سیاست‌های آمریکا و پرونده‌سازی علیه قوانین مالی ایران هستند تا تحریم‌های مالی وضع کرده و مبادلات بین ایران و بانک‌های مختلف در اروپا، آسیا و جاهای دیگر را قطع کنند.»

گروه کاری اقدام مالی (FATF) از سال 1989 و زیر نظر گروه هفت کشور صنعتی (G7) ایجاد شد. این گروه، به‌عنوان یک سیاستگذار پرنفوذ در حوزه مبارزه با پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم، دستورالعمل ارائه می‌کند.

«جیمز پتراس» که یکی از حیطه‌های پژوهش‌هایش مستند کردن حمایت‌های کشورهای غربی از تروریسم است، در این مصاحبه ادعاهای FATF درباره مبارزه با «تأمین مالی تروریسم» یا «پولشویی» را رد کرد. 

او گفت: «بگذارید در این مورد شفاف باشیم. اگر FATF درباره مبارزه با پولشویی جدی بود، این کار را با مواردی که بیخ گوش خودش جریان دارند آغاز می‌کرد. آنها موضوع تأمین مالی تروریسم را مطرح می‌کنند. بزرگترین تأمین‌کننده مالی تروریسم در سوریه امروز ایالات متحده و اتحادیه اروپا است که از 2011 به تروریسم دامن زده‌اند.»

این استاد دانشگاه آمریکایی در ادامه تأکید کرد: «بنابراین، باز هم می‌گویم اگر FATF جدیت داشت، کار را با مقابله با بزرگترین مشکلات آغاز می‌کرد و بزرگترین مشکلات امروز در آمریکا و لندن قرار دارند.» 

اخیراً روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در گزارشی تصریح کرد دولت‌های تروئیکای اروپا (فرانسه، انگلیس و آلمان) که ادعا می‌کنند در تلاش برای حفظ برجام بعد از خروج آمریکا از آن هستند تحقق این هدف را به اجرای قوانین FATF در ایران گره زده‌اند.  

«پتراس» درباره این گزارش هم اظهارنظر کرد و گفت: «اتحادیه اروپا می‌خواهد از حکمرانی ترامپ تبعیت کند. اگر ایران درخواست اتحادیه اروپا را رد کند و به FATF ملحق نشود خواهند گفت که ایران به توافق هسته‌ای پایبند نیست و سرانجام از آن خارج می‌شوند.»

استاد دانشگاه آمریکایی تأکید کرد: «این، نوعی تبعیت مخفیانه از ترامپ است و نه از توافق هسته‌ای. پیوستن به FATF در این مقطع طمانی، تحت این شرایط و تحت چنین شرایط حاکمیتی بسیار خطرناک خواهد بود.»

کارگروه اقدام مالی که خود را نهاد بین‌المللی برای مبارزه با پولشویی معرفی می‌کند چند هفته پیش از خارج کردن نام ایران از فهرست سیاه «کشورهای پرخطر در زمینه پولشویی» خودداری کرد و به ایران تا ماه اکتبر برای اجرای اصلاحات مورد نیاز ضرب‌الاجل داد.

در ایران این نگرانی مطرح شده که پیوستن به این کارگروه، آسیب‌های زیادی در پی خواهد داشت و ممکن است با توجه به تعریف دلبخواهانه کشورهای غربی از مفهوم «تروریسم»، پیوستن ایران به خودتحریمی گروه‌های مقاومت و یا حتی شناسایی گلوگاه‌های اقتصادی ایران برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه این کشور منجر شود.